T?rkiye İ? Kadınları Derne?i (TİKAD) Ba?kanı Nil?fer Bulut, ''Cumhuriyet kadınını hak etti?i noktaya ta?ımak istiyorsak, ba??rt?s?nden dolayı asla ve asla kadınlarımızı eve hapsedip onları ?tekile?tirmeden toplumda ve i? hayatında varlık g?stermelerini sa?lamalıyız'' dedi.
TİKAD'ın ba??rt?s? sorununun ??z?m? i?in toplumsal bir uzla?ının olup olmadı?ını tespit etmek amacıyla 26 ilde ba?ını ?rten kadın, ba?ı a?ık kadın, e?inin ba?ı ?rt?l? olan erkek ve e?inin ba?ı a?ık olan erkek olmak ?zere toplam 3 bin 52 denek ?zerinde yaptırdı?ı kamuoyu ara?tırmasının sonu?ları, d?zenlenen basın toplantısıyla a?ıklandı.
Toplantıda konu?an Bulut, ba??rt?s? sorunun T?rkiye'nin zamanını ve enerjisini verimsiz bir bi?imde t?ketti?ini savunarak, bu konuyu derinlemesine anlamak i?in bir kamuoyu ara?tırması yaptırdıklarını s?yledi.
Kadının ?n?n? tıkayan ve T?rkiye'de siyasi ?atı?malara neden oldu?unu d???nd??? ba??rt?s?yle ilgili son g?nlerde basında, akademisyen gruplarda ve erkek egemen gruplarda tartı?malar yapıldı?ını belirten Bulut, konu?masını ??yle s?rd?rd?:
''Siyasette yokuz, y?netim kadrolarında yokuz, ekonomide yokuz, sosyal hayatta yokuz. Peki neden yokuz? Bu soruya do?ru cevaplar bulabilmek i?in maalesef ?lkemizde hi?bir ara?tırmaya dayanmadan yapılan erkek egemen grupların kadının g?r?nt?s?n?n nasıl olaca?ı ile ilgili dayatmayla kar?ı kar?ıyayız.
Bedenimiz ?zerinde kendimize s?z hakkı verilmemi?tir. G?r?nt?m?z? erkekler belirlemi?tir. ?a?da?, modern g?r?nt? i?erisindeki kadının geldi?i nokta ile ba??rt?l? kadının geldi?i nokta aslında birbirinden de farklı de?ildir. İ? hayatında da ba??rt?l? kadınlar yapılan ara?tırmada zorluk ?ektiklerinin altını ?iziyorlar ama i? hayatında ger?ekten kendini modern, ?a?da? kabul eden kadınların da zorluk i?inde oldu?unu g?r?yoruz.''
Bulut, yapılan ara?tırmanın ba??rt?s?yle ilgili toplumda bir ayrı?ım olmadı?ını g?sterdi?ini vurgulayarak, ''Kadının sorununun sadece ba??rt?s?ne indirgenmesini istemiyoruz. Hep birlikte bu sorunların ??z?m platformunu olu?turmak zorundayız. ?zerimizdeki erkek baskısını kaldırmak zorundayız. Siyasette, ba??rt?s?yle, ba?ı a?ı?ıyla kadın sayısını artırmak zorundayız. Devlet kadrolarına baktı?ımızda a?ırı dindar denen erkeklerin her alanda g?rev yaptı?ını g?rebiliyoruz. Peki T?rkiye'nin gelece?ini irtica ile laiklik tehlikesi olarak yalnızca ve yalnızca kadının ba?ındaki ?rt? m?d?r bu tehlike? Hayır, bu siyasi bir kavganın kadınları y?nlendirmesiyle alakalıdır'' diye konu?tu.
ERKEKLERDE ZİHNİYET DE?İ?İMİ
Kadının ba??rt?s?n?n altına sıkı?tırılmaya ?alı?ıldı?ını ileri s?ren Bulut, ?unları kaydetti:
''Ba?ı a?ık kadının ba?ı kapalı kadınla problemi yok, ba?ı kapalının da ba?ı a?ık olanla. Birbirlerinden kız alabileceklerini, ?ocuklarını evlendirebileceklerini s?yl?yorlar. Bizi memnun eden bir konu da ba?ı kapalı kadının e?i de ba?ı a?ık kadının e?i de e?inin ?alı?ma hayatında yer almasını istiyor. Demek ki ?lkemizde erkeklerde zihinsel bir de?i?im ba?lıyor. Eskiden ba?ı a?ık da olsa kapalı da olsa e?inin ?alı?masına m?saade etmeyen erkekler vardı. Bu nedenle ?lkemizde zihinsel bir de?i?im de ba?lamı?. Peki neden siyasal zeminde bunun bu kadar kavgası veriliyor? Neden erkek egemen gruplar kadını yalnızca ba??rt?s? ?zerinden de?erlendiriyor? Oysa ki her kesimde, b?rokraside, i? hayatında, siyasette, a?ırı dindar diyebilece?imiz erkekler g?revde bug?n. O nedenle haklarımıza sahip ?ıkmamız gerekti?ini s?ylemek istiyorum. E?er modernle?meyse, e?er Cumhuriyet kadınını hak etti?i noktaya ta?ımak istiyorsak ba??rt?s?nden dolayı asla ve asla kadınlarımızı eve hapsedip onları ?tekile?tirmeden toplumda ve i? hayatında varlık g?stermelerini sa?lamalıyız.''
ARA?TIRMA SONU?LARI
Ara?tırma grubunda yer alan Prof. Dr. İhsan Da?ı, ba??rt?l? kadınların evden kente, i? ve toplumsal alanlara gelmesinin hem T?rkiye i?in, hem de kadının ?zg?rle?mesi i?in bir kazan? olaca?ını s?yledi.
Da?ı, ara?tırmaya katılanların y?zde 85'nin kadınların inan?ları gere?i ba??rt?s? taktı?ı kanaatinde oldu?unu aktararak, ba??rt?s?n?n siyasi sembol olarak takıldı?ını d???nenlerin oranının y?zde 1 civarında oldu?unu vurguladı.
''Kadınlar ?rt?nmeli mi?'' sorusuna katılımcıların y?zde 78'inin bunu kadınların kendi tercihlerine bırakmak gerekti?ini d???nd???n? belirten Da?ı, bu durumun ba??rt?s? konusunda bireysel tercihlere dayalı bir serbesti noktasında yaygın bir uzla?ma oldu?unu ortaya koydu?unu ifade etti.
Da?ı, ?zel i? yerlerinde ba??rt?l? kadınların ?alı?masından dolayı herhangi bir rahatsızlık duymayacaklarını s?yleyenlerin oranının y?zde 92 oldu?unu dile getirerek, katılımcıların y?zde 73'?n?n de bazı ?zel i? yerlerinde uygulanan ba??rt?s? yasa?ını do?ru bulmadı?ını kaydetti.
Ara?tırmaya katılanların y?zde 69'unun kamu kurumlarında uygulanan ba??rt?s? yasa?ını onaylamadı?ını belirten Da?ı, devlet dairelerinde ?alı?an kadınların ba?larını ?rtmeleri konusunda katılımcıların y?zde 75'inin ''isteyen ?rtebilmelidir'' dedi?ini aktardı.
Prof. Dr. Da?ı, ara?tırmaya katılanların y?zde 78'inin ?niversitelerde ba??rt?s?n?n serbest olması gerekti?ini d???nd???n? dile getirerek, Y?K'?n fiilen ba??rt?s? yasa?ını kaldırmaya y?nelik giri?imlerini y?zde 61'lik kesimin do?ru buldu?unu ifade etti?ini kaydetti.
?niversitelerde ba??rt?s? sorununu ??zmenin en uygun y?ntem olarak katılımcıların y?zde 62'sinin bu sorunun bir yasayla ??z?lmesi gerekti?ini s?yledi?ini belirten Da?ı, y?zde 68'inin devletin ba??rt?s?n?n nasıl ba?lanaca?ını ili?kin bir d?zenleme yapmasını do?ru bulmadı?ını anlattı.
Da?ı, katılımcıların y?zde 70'inin ?niversitelerde ba??rt?s? yasa?ının kalkmasıyla ba?ı a?ık ??renciler ?zerinde baskı olu?mayaca?ı g?r???nde oldu?unu a?ıkladı.
BA??RT?L? KADINLARIN G?R???
Prof. Dr. İhsan Da?ı, ara?tırmaya g?re ba??rt?l? kadınların daha ?ok kendi kararlarıyla ba?larını ?rtt?klerini belirterek, bu kadınların y?zde 96'sının ?rt?nd??? g?nlere geri d?nme imkanı olsa yine de ba?larını ?rteceklerini ifade ettiklerini s?yledi.
Katılımcıların y?zde 93'?n?n inan?ları gere?i ?rt?nd?klerini, y?zde 1'den daha az bir kesimin ba??rt?s?n? siyasal sembol olarak kullandı?ını s?yledi?ini aktaran Da?ı, ''Bu, T?rkiye'deki tartı?malarda ezber bozucu bir sonu?. Kadınlar siyasal bir sembol olarak ?rtm?yorlar ba??rt?s?n?'' dedi.
Da?ı, sosyal ve ekonomik hayatta t?m ba??rt?l? katılımcıların y?zde 65'inin ba??rt?s?nde rahatlama hissettiklerini, buna kar?ın ?niversite mezunları ve memurların y?zde 55-60'ının ba??rt?s?n?n bir kısıtlama getirdi?ini belirtti?ini aktararak, ''Bu da ba??rt?s?n?n ev kadını, i??i ve emeklilerin de?il, kentli, e?itimli, orta ve ?st gelir d?zeyine sahip kadınların sorunu oldu?unu g?steriyor'' diye konu?tu.
''Ba??rt?s? ve meslek icra etmek arasında tercih yapmak zorunda kalsanız hangisini tercih edersiniz?'' sorusuna kadınların d?rtte ???n?n ba??rt?s?n? tercih edece?ini s?yledi?ini belirten Da?ı, ba??rt?leri ile kamu kurumlarında ?alı?mak isteyenlerin oranın da y?zde 87 oldu?unu kaydetti.
Da?ı, ba?ı a?ık kadınlarla arkada?lık veya kom?uluk ili?kisi kurmada bir sakınca g?rmeyen ba??rt?l? kadınların y?zde 94'?n?n ba?ı a?ık arkada?larını ?rt?nmeye zorlamak gibi bir niyetlerinin olmadı?ını ifade etti.
BA?I A?IK KADINLARIN G?R???
Da?ı, ara?tırmada yer alan ba?ı a?ık kadınların y?zde 76'sının kadınların ba??rt?s? nedeniyle e?itimlerini bırakmak zorunda kalmalarına ?z?ld???n?, y?zde 87'sinin de ba??rt?l? kadınların kariyer sahibi olmasından rahatsızlık duymayaca?ını s?yledi?ini bildirdi.
Da?ı, bu verilerden ba?ı a?ık ve ba?ı ?rt?l? kadınların birbirlerinden haberdar ve temas halinde oldukları sonucunun ?ıkarılabilece?ini vurguladı.
E?i ba??rt?l? erkeklerin y?zde 53'?n?n e?inin ba?ını a?arak ?alı?masına izin verebilece?ini dile getiren Da?ı, y?zde 80'inin ise kadınların kamu kurumlarında ba??rt?l? olarak ?alı?malarını istediklerini kaydetti.
Da?ı, e?inin ba?ı a?ık olan erkeklerin y?zde 86'sının ba??rt?l? kadınların kariyer sahibi olmasından rahatsızlık duymayaca?ını aktararak, y?zde 70'inin de ba??rt?l? kadınların e?itimlerini bırakmak zorunda kalmalarına ?z?leceklerini beyan ettiklerini s?zlerine ekledi.
Prof. Dr. Do?u Ergil de toplumda ba?ı a?ık kadınlarla ba?ı kapalılar arasında bir fay hattının olmadı?ını s?yledi.
Kadınların siyasi ?atı?malara taraf olmaması, birbirlerine kar?ı pozisyon almamaları ve birlikte hareket etmeleri gerekti?ini vurgulayan Ergil, iktidar sava?ında ba??rt?s?n?n ''cephane'' olarak kullanılmasını engellemeleri gerekti?ini s?yledi.
Ergil, ba??rt?l? kadınların e?itim almasının ve dı?arıda ?alı?malarının laiklik adına engellenmesinin, aslında laikli?in engellendi?i anlamına geldi?ini, bu nedenle herkesin bunu engellemesi gerekti?ini kaydetti.
|